Sinyal Ekipmanları Nedir?
Sinyal ekipmanları, raylı taşıma araçlarında sinyalizasyon sistemlerinin sağlanması ve eksiksiz bir şekilde işlem görmesi için kullanılmaktadır. Metro, tren ve tramvay gibi raylı sistemlerde sinyal ekipmanlarının kullanılması ve doğru bir şekilde çalışması hem yolcuların güvenliği hem de olası kazaların önüne geçilmesi açısından önemlidir.
Sinyal Ekipmanlarının Kullanılması ve Önemi
Raylı sistemler bilindiği üzere uzun yıllardır kullanılan bir yolcu taşıma sistemidir. Buharlı olarak taşıma hayatına başlayan bu taşıtlar daha sonra elektriğin gelişimi ile modernize edilmiştir. Günümüzde ise pek çok alanda kullanımı ile hayatın içerisinden bir taşıt aracıdır.
Elektronik sistem üzerinden bir makinist ile birlikte ilerleyen raylı sistem araçları bilgisayar üzerinden de kontrol edilebilir hale gelmiştir. Farklı seferlerin kısa zaman içerisinde gerçekleşmeye başladığı raylı sistemlerde sinyal ekipmanları ve sinyalizasyon sistemleri önemli hale gelmiştir. Makinistin görüş seviyesinde hata yapmasını engellemek amacı ile gerek uyarı gerekse uygun işaretini veren sistemlerin varlığı oldukça önemlidir.
Trenler arasında mesafelerin belirlenmesi ve bu sistemler ile birlikte trenlerin olası kazanlarının engellenmesi için sinyalizasyon sistemlerinin uygulanması oldukça önemlidir.
Bu noktada, sinyal ekipmanları nedir? sorusu için verilen cevapta sinyalizasyon sistemleri için kullanılan ürünler sıralanmaktadır. Ancak bu ekipmanlara geçmeden önce sinyal ekipmanlarının temel amaçları üzerinde durulmalıdır.
Sinyal Ekipmanları Hangi Amaçlarla Kullanılmaktadır?
Raylı sistem üzerinde hayati öneme sahip olan sinyal ekipmanlarının kullanılması raylı sistem araçlarının kontrollü ve güvenli bir şekilde yol almasına yardımcı olmaktadır. Bahsi geçen güvenli yolculuk için uygun ortamın sağlanmasında önemli bir yere sahip olan sinyal ekipmanları temel olarak bazı amaçlarla kullanılmaktadır. Bu amaçlar;
- Raylı sistem araçlarının rotasını ayarlamak,
- Raylı sistem araçlarının güvenliği için rayın doluluk oranı hakkında kesin bilgi almak,
- Raylı sistem araçlarını kullanan makiniste bilgi iletmek,
- Raylı sistem araçlarının hızını kontrol etmek,
- Raylı sistem araçlarının sinyallerini ayarlamak şeklindedir.
Bu noktada, raylı sistem üzerinde hizmet veren taşıtların herhangi bir sorun yaşamaması adına her açıdan kontrol edilmesi amaçlanmaktadır.
Temel Olan Sinyal Ekipmanları Nelerdir?
Sinyal ekipmanları, raylı sistem üzerinde etkin bir çalışma sistemini korumak için günümüz koşullarında gelişen teknolojinin de desteği ile uzaktan kontrol edilmektedir. Bahsedilen temel sinyal ekipmanları ise makas motoru, hat devresi, sinyaller, anklaşman ekipmanları ve aks sayacı olarak sıralanmaktadır. Bahsedilen sinyal ekipmanları ayrı ayrı işlemler ile kolay bir sürecin oluşmasını sağlamaktadır.
Bakıldığında makas motoru, anklaşman ekipmanları ve hat devresi trenin ya da raylı sistem araçlarının hareketi ve yön alması ile ilgili önemli bir yere sahiptir. Özellikle hareket sırasında yön ve güvenliğin sağlanması için gereklidir.
Sinyal Ekipmanlarının Kullanım Amaçları ve İşlevleri
İlk olarak makas motoruna bakıldığında raylı sistem üzerinde bir hareketli parçanın rayların birleşmesi ya da ayrılması için kullanılan ürünleri çalıştırmak amacı ile kullanılmaktadır. Makas bölümü ile manevra yapılarak, raylar üzerinde değişiklikler yapılabilmektedir. Günümüzde genellikle otomatik olarak görev alsa da bazı bölgelerde halen elle değiştirilen makaslarda bulunmaktadır.
Hat devresi, raylı sistemde bulunana hatların ne kadar dolu olduğunu göstermek amacı ile kullanılmaktadır. Hat devresi trenlerin konumunu göstermek ve yaklaşan trenleri göstermek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.
Sinyaller, sinyal ekipmanları ile ilgili çalışma sisteminin düzenli ve güvenli bir şekilde ilerlemesi için gerekli olan ürünlerden bir tanesidir. LED ve kompakt olmak üzere iki farklı biçimde kullanım yapılmaktadır.
Anklaşman ekipmanları, tren rotaları ve tren hareketleri gibi konularda hangi koşulların uygulanacağı belirlenir. Aynı zamanda güvenlik röleleri ile tüm durumların uygun olduğu kontrol edilir.
Son olarak aks sayacı, raylar üzerinde trenin geçişinden haberdar olan ekipmandır. Böylelikle o hatta ne kadar tren olduğu anlaşılarak olası kazaların önüne geçilir.
Sinyal Ekipmanlarında Tam Otomatik Sistem Kullanımı
Sinyal ekipmanları ile ilgili kullanımlarda son yıllarda tam otomatik sistemler kullanılmaya başlanmıştır. Tam otomatik sistemler, raylı sistem üzerinde insandan kaynaklanan hataların azaltılması ve kazaların önlenmesi için en ideal seçeneklerden bir tanesidir.
Tam otomatik sistemler ile birlikte sinyal ekipmanları tam ve eksiksiz çalışarak raylı sistem araçlarının performansı açısından da önemli bir fark yaratmaktadır. Özellikle, raylı sistem araçlarının hızlı ve dakik olmasında tam otomatik sistemleri farkı ortaya çıkmaktadır.